ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ یکی از ضروری‌ترین مهارت‌ها برای هر کاربر است که می‌خواهد کنترل کامل روی سیستم خود داشته باشد. این فرآیند به شما اجازه می‌دهد تا تنظیمات پایه‌ای سخت‌افزار را مدیریت کنید، دستگاهی که سیستم عامل از آن بوت می‌شود را انتخاب کنید و در مواقع ضروری مشکلات سیستم را رفع نمایید.
در این مقاله، به صورت گام‌به‌گام روش‌ها و کلیدهای ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ را بررسی می‌کنیم و نکات مهم برای تنظیمات بهینه و رفع ایرادات احتمالی را به شما آموزش می‌دهیم.
بوت منو چیست؟
بوت منو صفحه‌ای است که هنگام روشن کردن لپ‌تاپ، به کاربر اجازه می‌دهد دستگاهی که سیستم عامل از آن بارگذاری می‌شود را انتخاب کند. ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ به شما این امکان را می‌دهد که بدون تغییر دائمی تنظیمات، مثلاً از روی یک فلش USB یا DVD سیستم را بوت کنید.
این منو بیشتر برای نصب ویندوز یا بازیابی سیستم کاربرد دارد و تنها یک انتخاب موقت است که پس از ریستارت دوباره به حالت پیش‌فرض برمی‌گردد. اگر قصد دارید بدون تغییر تنظیمات دائمی، دستگاه بوت را سریع عوض کنید، بوت منو گزینه مناسب است.
تعمیر لپ تاپ در محل، تنها با یک تماس تکنسین در محل شماست. ☎ 02154114
بایوس چیست؟
بایوس یا Basic Input Output System نرم‌افزاری است که به عنوان واسطه بین سخت‌افزار لپ‌تاپ و سیستم عامل عمل می‌کند. ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ به شما این امکان را می‌دهد که تنظیمات پایه‌ای و سخت‌افزاری را انجام دهید.
این تنظیمات شامل ترتیب بوت دائمی، تنظیمات پردازنده، حافظه، تاریخ و ساعت، فعال یا غیرفعال کردن قطعات سخت‌افزاری و تنظیمات امنیتی است.
برخلاف بوت منو، تغییرات بایوس دائمی است و تا زمانی که دوباره آن‌ها را تغییر ندهید باقی می‌ماند. در لپ‌تاپ‌های جدید، این بخش اغلب با رابط گرافیکی به نام UEFI جایگزین شده است که امکانات بیشتری دارد.
تفاوت بوت منو و بایوس چیست؟
برای درک بهتر، باید بدانید ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ هر دو در راه‌اندازی سیستم نقش دارند اما کاربردهای متفاوتی دارند. بوت منو یک منوی موقت است که فقط به شما اجازه انتخاب دستگاه بوت را می‌دهد و تغییرات در آن موقتی است.
در مقابل، بایوس یا UEFI یک نرم‌افزار پیشرفته‌تر است که تمام تنظیمات سخت‌افزاری سیستم را کنترل می‌کند و تغییرات آن دائمی است. به عبارتی، بوت منو مثل یک راه سریع برای انتخاب مسیر شروع است و بایوس دفترچه راهنمای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لپ‌تاپ شما محسوب می‌شود.
چرا باید وارد بوت منو یا بایوس شویم؟
دلیل اصلی ورود به بایوس و بوت منو لپ تاپ معمولاً تغییر دستگاه بوت برای نصب سیستم عامل جدید یا تعمیر سیستم است. اما کاربردهای این ورود فراتر از این‌هاست؛ مانند تنظیمات پیشرفته سخت‌افزاری، فعال یا غیرفعال کردن قطعات، بهینه‌سازی عملکرد سیستم، تنظیم ساعت و تاریخ و حتی فعال‌سازی قابلیت‌هایی مثل مجازی‌سازی.
علاوه بر این، به‌روزرسانی بایوس اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که این آپدیت‌ها باعث بهبود عملکرد و امنیت لپ‌تاپ می‌شوند. البته، به‌روزرسانی بایوس باید با دقت انجام شود، چون اشتباه در این مرحله می‌تواند باعث خرابی سیستم شود. بنابراین قبل از ورود به بایوس، حتما تنظیمات فعلی را یادداشت کنید.
روش‌های ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ
برای ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ معمولاً باید در لحظه روشن شدن سیستم، کلید یا ترکیبی از کلیدهای خاصی را فشار دهید. این کلیدها بر اساس برند لپ‌تاپ متفاوت است و ممکن است لازم باشد کلید را چند بار پشت سر هم بزنید.
اگر این فرصت را از دست دهید، سیستم معمولاً به طور معمول بوت می‌شود و باید دوباره ریستارت کنید. در جدول زیر کلیدهای ورود به بایوس و بوت منو در برندهای مختلف لپ‌تاپ را می‌بینید:
| برند لپ‌تاپ | ورود به BIOS (تنظیمات بایوس) | ورود به Boot Menu (منوی بوت) |
|---|---|---|
| ایسر (Acer) | F2 | F12 |
| ایسوس (ASUS) | F2 | Esc یا F8 |
| دل (Dell) | F2 | F12 |
| اچ‌پی (HP) | Esc یا F10 | Esc یا F9 |
| لنوو (Lenovo) | F2 یا Fn + F2 | F12 |
| سونی (Sony) | F2 | F11 |
| مایکروسافت (Surface) | نگه داشتن دکمه افزایش صدا | _ |
| سامسونگ (Samsung) | F2 | Esc یا F10 |
| توشیبا (Toshiba) | F2 | F12 |
نکات مهم هنگام ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ
ورود به بایوس و بوت منوی لپ تاپ به زمان‌بندی دقیق نیاز دارد. برخی لپ‌تاپ‌ها نیاز به نگه داشتن کلید Fn همراه کلید اصلی دارند. همچنین اگر لپ‌تاپ شما خیلی سریع بوت می‌شود، ممکن است فرصت کافی برای فشردن کلیدها نداشته باشید. در این شرایط می‌توانید از داخل ویندوز ۱۰ و ۱۱ با استفاده از منوی بازیابی، سیستم را به صورت نرم‌افزاری مستقیم وارد بایوس کنید.
همچنین هشدار داده می‌شود که تغییر تنظیمات بایوس باید با دقت انجام شود، زیرا تغییر نادرست می‌تواند باعث مشکلات جدی شود. قبل از تغییر، حتما تنظیمات فعلی را یادداشت کنید و فقط تغییراتی را اعمال کنید که به آن‌ها کاملاً مسلط هستید.
روش ورود به بایوس در ویندوز 10 و 11 بدون کلید سخت‌افزاری
اگر کلیدهای سخت‌افزاری هنگام روشن کردن لپ‌تاپ کار نمی‌کنند، می‌توانید از روش نرم‌افزاری برای ورود به بایوس استفاده کنید. در ویندوز ۱۰ و ۱۱، از مسیر زیر اقدام کنید:
تنظیمات > به‌روزرسانی و امنیت > بازیابی > راه‌اندازی پیشرفته > راه‌اندازی مجدد حالا > عیب‌یابی > گزینه‌های پیشرفته > تنظیمات فرم‌ویر UEFI
این روش لپ‌تاپ را مستقیماً به بایوس هدایت می‌کند بدون نیاز به فشردن کلیدها هنگام بوت.
تفاوت BIOS و UEFI در لپ‌تاپ‌های جدید
اکثر لپ‌تاپ‌های مدرن به جای BIOS سنتی از UEFI استفاده می‌کنند. UEFI نسخه به‌روزتر و گرافیکی‌تر بایوس است که سرعت بوت سریع‌تر، امنیت بیشتر و پشتیبانی بهتر از هارد دیسک‌های بزرگ‌تر دارد.
هنگام ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ، باید بدانید که سیستم شما از کدام نوع استفاده می‌کند تا تنظیمات را به درستی انجام دهید.
رفع مشکلات رایج ورود به بوت منو و بایوس لپ تاپ
اگر نمی‌توانید به بوت منو یا بایوس وارد شوید، ممکن است کلیدهای ورود به بایوس لپ تاپ و بوت منو را دیر فشار داده‌اید یا کلید اشتباه را زده‌اید. همچنین فعال بودن گزینه بوت سریع (Fast Boot) در ویندوز می‌تواند فرصت فشردن کلیدها را از شما بگیرد.
در این صورت باید بوت سریع را غیرفعال کنید یا از روش نرم‌افزاری ورود به بایوس استفاده نمایید. همچنین گاهی اوقات کلید Fn همراه با کلیدهای دیگر باید فشار داده شود که در دفترچه راهنمای لپ‌تاپ ذکر شده است.
