یکی از فناوری های جدید و بسیار پرکاربردی که در دستگاه های الکترونیکی از آن استفاده می شود، رم دو کاناله نام دارد. این قطعه را می توان در نسل جدید کامپیوتر ها دید و وجود آن کارایی بالایی به این دستگاه ها می بخشد. به صورت معمول رم های مورد استفاده در کامپیوتر ها رم های تک کاناله بودند. اما در حال حاضر توجه بیشتری به استفاده از رم های دو کاناله می شود. به این رم ها، رم Dual Channel نیز گفته می شود.
برای بسیاری از افراد درک کارایی و عملکرد این نوع رم ها و تفاوتی که با رم های تک کاناله دارند، کار دشواری است. در این جا می خواهیم این رم ها را معرفی کرده و به بررسی عملکرد و تاثیر آن روی سیستم های مختلف بپردازیم. در نهایت به این سوال بپردازیم که آیا برای تمام سیستم ها استفاده رم دو کاناله بهتر از استفاده از رم های تک کاناله است؟ در ادامه به سوالات بیشتری در این خصوص می پردازیم.
رم ها چه عملکردی در کامپیوتر ها دارد؟
برای معرفی رم های دو کاناله باید ابتدا با تعریف رم یا همان حافظه رم در کامپیوتر ها و عملکردی که دارند آشنا بود. رم ها در واقع حافظه سریع و کوتاه مدت سیستم های کامپیوتری هستند که امکان دسترسی سریع به داده ها ( اعم از برنامه ها و فایل های مختلف ) را امکان پذیر می کنند.
با داشتن رم می توان در آن واحد چندین برنامه را اجرا کرد و فایل های مختلف را باز نگه داشت. این عملکرد می تواند سرعت مورد نیاز سیستم را هم تامین کرده و مانع افت سرعت کامپیوتر شود. به همین دلیل هر چه سیستمی رم بالاتری داشته باشد، سرعت آن در اجرای چندین برنامه بیشتر خواهد بود. حال این داده ها از طریق کانال موجود در رم به پردازنده فرستاده شده تا در آن جا پردازش شوند.
چرا رم دو کاناله اهمیت بیشتری دارد؟
حال که با عملکرد رم در کامپیوتر آشنا شدیم، می توان به بررسی ماهیت عملکرد رم Dual Channel پرداخت. کانال موجود در رم راه ارتباطی بین رم و پردازنده سیستم است و داده ها از طریق این کانال به پردازنده می رسند. از این رو هر چه این کانال ها بیشتر باشد، راه ارتباطی نیز بیشتر بوده و دسترسی سیستم به داده های موقتی ذخیره شده در رم بیشتر و سریع تر است. تمام این موارد به افزایش سرعت سیستم مورد نظر منجر می شود.
در رم دو کاناله به جای استفاده از یک کانال، از دو کانال برای انتقال داده ها استفاده می شود. در نتیجه داده ها با سرعت بسیار بیشتری از رم به پردازنده منتقل می شوند. زمانی که یک سیستم از رم های دو کاناله بهره مند باشد، داده ها به صورت همزمان از دو رم و از طریق کانال های مجزا به پردازنده انتقال یافته و این ارتباط بین سیستم و رم را دو برابر می کند. در نتیجه به صورت کلی برنامه ها در کامپیوتر مورد نظر با سرعت بسیار بالاتری اجرا خواهند شد و کارایی سیستم افزایش قابل توجهی می یابد. این بهبود عملکرد جدای از ظرفیت خود رم است.
بیشتر بخوانید: لپ تاپ بهتر است یا کامپیوتر؟
نحوه استفاده از Dual Channel به چه صورت است؟
زمانی که مشخص می شود یک سیستم از یک رم برای مثال 16 گیگابایتی پشتیبانی می کند، در چند حالت می توان از این 16 گیگابایت در سیستم بهره برد. در حالت تک کاناله که همان حالت عادی در سیستم هاست، یک رم 16 گیگابایتی به صورت تک کانالی در سیستم، روی مادربرد قرار می گیرد. در حالت بعدی که همان حالت رم دو کاناله است، دو رم هشت گیگابایتی در دو اسلات روی مادربرد قرار می گیرند.
حالت دیگر هم مربوط به رم های چهار کاناله است که در آن همین رم 16 گیگابایتی به صورت چهار رم 4 گیگابایتی روی سیستم نصب می شوند. به این ترتیب با افزایش کانال ها، همان 16 گیگابایت حافظه داخلی سرعتی به مراتب بیشتر را ارائه خواهد داد. این سرعت به دلیل اجازه انجام چندین کار به صورت همزمان با هم از طریق کانال های بیشتر است که در نتیجه آن زمان کمتری تلف می شود.
آیا تمام سیستم ها امکان استفاده از رم دو کاناله را دارند؟
حال که با عملکرد رم های دو کاناله و تاثیر آن ها در عملکرد و سرعت سیستم ها آشنا شدیم، این سوال مهم مطرح می شود که آیا تمام سیستم ها می توانند از یک رم دو کاناله بهره مند شده و از آن استفاده کنند؟ در پاسخ باید گفت که امکان یا عدم امکان استفاده از رم های دو کاناله کاملا به مادربرد کامپیوتر مورد نظر بستگی دارد. برای این که یک سیستم بتواند یک رم Dual Channel را بپذیرد، باید مادربرد دارای دو اسلات مجزا برای استفاده از این رم ها باشد و باید این اسلات ها از رم های دو کاناله پشتیبانی کنند.
معمولا اکثر سیستم های جدید از این مشخصه بهره مند بوده و می توان از رم های دو کاناله در آن ها استفاده کرد. در خصوص اسلات های رنگی نیز، کار بسیار راحت تر شده و معمولا رم ها به صورت جفت جفت در اسلات هایی هم رنگ قرار داده می شوند. البته پردازنده سیستم نیز باید با این نوع رم ها سازگاری داشته باشد و قدرت مورد نیاز را داشته باشد.
در زمان خرید Dual Channel باید به چه مواردی توجه کرد؟
تا این جا به اهمیت رم های دو کاناله، مزیت و برتری آن ها نسبت به رم های تک کاناله و تاثیر شان روی راندمان کلی سیستم پی بردیم. اما اگر بعد از تمام این موارد تصمیم به خرید یک رم دو کاناله داشته باشید، باید به برخی موارد و نکات توجه کنید. اول از همه این که بهتر است تا جای ممکن رم های خریداری شده مشابه هم باشند و ترجیحا نیز از یک برند، مدل و سری خریداری شوند.
هر گونه تفاوت کوچک بین رم ها ممکن است اختلالاتی را در عملکرد سیستم به وجود بیاورد. دوم این که در انتخاب رم Dual Channel حتما هر دو رم را با یک ظرفیت یکسان تهیه و استفاده کنید. رعایت نکردن این مورد می تواند در عملکرد کامپیوتر و محاسبات و پردازش های آن اختلال ایجاد کند. در نهایت این که برای خرید این رم ها بهتر است نمونه های بهتر و معتبر تر موجود در بازار را خریداری کرد. اهمیت این مورد در عیب یابی و تعمیر رم لپ تاپ ها پررنگ تر می شود.
آیا می توان از رم های دو کاناله برای ارتقای لپ تاپ استفاده کرد؟
روش های مختلفی برای ارتقای کامپیوتر ها و لپ تاپ ها وجود دارد. یکی از راه کار های ارتقای لپ تاپ ها، افزایش رم آن هاست. هدف از انجام این کار هم افزایش سرعت سیستم و ارتقای بازدهی دستگاه در پردازش داده ها و اجرای برنامه ها به صورت همزمان است. از آن جایی که استفاده از رم های دو کاناله نیز همین کارکرد را دارد، می توان استفاده از یک رم دو کاناله یا حتی رم چهار کاناله را یک روش به منظور ارتقای لپ تاپ در نظر گرفت.
این راه کاری بسیار مقرون به صرفه برای افزایش سرعت سیستم و ارتقای آن است. برای این منظور یا می توان از یک رم جدید در کنار رم موجود روی سیستم استفاده کرد، یا این که می توان رم فعلی را نیز در صورت قابل تعویض بودن بیرون آورد و از دو رم جدید روی سیستم استفاده کرد. هر دوی این روش ها می تواند سرعت و عملکرد سیستم را به طرز قابل توجهی بهبود ببخشد.
